هیرسوتیسم که در فارسی نابجارویی مو، ترجمه می‌شود به رشد قابل توجه و غیرطبیعی موها در بدن زنان اطلاق می‌گردد که این رشد غیرطبیعی در ارتباط با اختلالات یا تغییرات هورمونی در فرد است به طوری که کسی که به این اختلال دچار شده است؛ رویش بیش از حدموهایی مردانه‌واردر نواحی نسبتاً غیرطبیعی مانند صورت و بین دوسینه و … دارد.
با اندازه‌گیری سطح تستوسترون و DHEA در خون، پزشک می‌تواند علائم PCOS، تومورهای تخمدان، تومورهای غده فوق کلیوی یا تومورهایی تحریک‌کننده غده‌های آدرنال را بررسی کند. در موارد هیرسوتیسم خفیف که در آن هیچ علائم دیگری وجود نداشته باشد نیازی به انجام آزمایش‌های بیشتر نیست. در صورت لزوم چندین آزمایش خون برای بررسی کمبود هورمون‌های غده آدرنال وجود دارد. پزشک ممکن است سطح هورمون پرولاکتین را برای بررسی علائم تومور در غده هیپوفیز تجویز و قند خون و کلسترول بیمار را کنترل کنند.
دلایل هیرسوتیسم
هیرسوتیسم علل متفاوتی دارد اما از علل شایع پرمویی یا هیرسوتیسم سابقه خانوادگی هیرسوتیسم است که آزاردهنده می‌باشد؛ اما نشان‌دهنده اختلال هورمونی نیست.
یکی دیگر از دلایل هیرسوتیسم افزایش سطح هورمون‌های مردانه یا آندروژن ها در زنان است که مهم‌ترین آنها هورمون تستوسترون است. البته باید ذکر شود که تمام زنان سطوحی از تستوسترون و آندروژن ها در بدن خود دارند و این سطوح پایین است و در صورتی که از حجمی این سطوح بالاتر رود باعث بروز یکسری علائم است که موجب بروز هیرسوتیسم است.
شایعترین وضعیتی که سبب افزایش سطح هورمون‌های مردانه در زنان می‌شود، سندروم تخمدان پلی کیستیک است. البته این سندرم با علائمی همراه خواهد بود مانند بی نظمی در سیکل قاعدگی، افزایش وزن، آکنه و ریزش موی سر در قسمت قدامی می‌باشد.
علل دیگری برای افزایش سطح آندروژن ها وجود دارد اما بسیار نادر هستند، مانند تومورهای آدرنال و تخمدان که آدرنال و تخمدان دو منبع اصلی تولید کننده آندروژن ها در بدن زنان هستند و تومورهای این دو عضو می‌تواند باعث بروز ناگهانی هیرسوتیسم شود.
درمان هیرسوتیسم یا پرمویی (درمان پزشکی و زیبایی)
اگر بیشتر از آن‌چه نرمال است موهای صورت یا بدن داشته باشید، چندین روش وجود دارد که می‌توانید آن را بردارید:
• کاهش وزن.
اگر اضافه وزن دارید و در حال کاهش وزن هستید، بدن هورمون‌های مردانه کمتری می‌سازد بنابراین باید روی صورت یا بدن موهای کمتری رشد کند.
• اصلاح بدن یا صورت.
به وسیله‌ی اصلاح بدن یا صورت می‌توانید موهای زائد و مزاحم را به راحتی با تیغ یا ریش تراش برقی بردارید. در این شرایط ممکن است شما نیاز به اصلاح روزانه داشته باشید تا از رشد ته ریش‌ها یا موهای ریز جلوگیری کنید. گاهی با بیش از حد تراشیدن مو توسط تیغ ممکن است سوزش ایجاد شود اما کرم تسکین دهنده سوزش در این شرایط کمک می‌کند.
• موچین یا نخ بند.
روش‌های مختلفی برای از بین بردن مو از ریشه وجود دارد. شما می‌توانید از موچین استفاده کنید. همچنین می‌توانید از شخصی برای “بند زدن” صورت یا بدن خود کمک بگیرید. او از یک نخ بلند و محکم برای حلقه کردن بر روی موهای زائد و حذف آنها استفاده می‌کند. این روش‌ها به دلیل کندن موها از ریشه می‌توانند باعث درد و قرمزی شوند.
• اپیلاسیون.
اپلاسیون یک روش سریع و ریشه‌ای برای از بین بردن حجم زیادی از موهای زائد و مزاحم توسط موم ذوب شده است. اغلب این کار را در سالن‌های زیبایی انجام می‌دهند. موم ذوب شده بر روی پوست مالیده می‌شود سپس توسط پارچه‌های مخصوص به سرعت برداشته می‌شود. این نوع از برداشتن موهای زائد می‌تواند باعث درد و قرمزی شود.
• کرم موبر.
برخی از کرم‌ها دارای مواد شیمیایی قوی به نام depilatories هستند. کرم را بر روی پوست خود قرار می‌دهید سپس بگذارید مدتی بر روی پوست بماند. زمانی که آن را از روی پوست پاک کنید، موهای مزاحم توسط کرم موبر از بین می‌روند. آنها ممکن است پوست حساس را تحریک کنند بنابراین قبل از استفاده آن در بخش‌های زیادی از بدن، یک نقطه کوچک را آزمایش کنید.
• الکترولیز.
با استفاده از الکترولیز می‌توانید موها را به خوبی از بین ببرید. الکترولیز مو یک سرویس گران‌قیمت است که ریشه‌ی موهای زائد را با جریان الکتریکی از بین می‌برد. بعد از این‌که چند بار این کار را تکرار کنید، باید رشد موها در مناطق درمان شده متوقف شوند.
• لیزر موهای زائد.
گرمای حاصل از لیزر می‌تواند موها را از بین ببرد اما برای رسیدن به نتیجه باید چندین بار این کار را تکرار کنید. متاسفانه گاهی موهای درمان شده دوباره رشد می‌کنند. این درمان ریشه‌ی موها را هدف قرار می‌دهد بنابراین دردناک است و می‌تواند به پوست شما آسیب برساند یا جای زخم و سوختگی ایجاد کند.
• مصرف دارو.
پزشکان می‌توانند داروهایی را تجویز کنند که نحوه رشد موهای بدن را تغییر دهد. هنگامی که مصرف دارو را متوقف کردید، موها دوباره رشد می‌کنند.